Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran ile İsrail arasında 12 gün süren füze ve insansız hava aracı savaşının ardından ateşkes ilan edilmesinin hemen sonrasında, İran'daki nükleer tesis denetimlerinin yeniden başlatılmasını talep etti.
Grossi, 25 Haziran 2025 Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İranlı yetkililerle iş birliği yaparak nükleer program sorununa kalıcı bir diplomatik çözüm bulunması çağrısında bulundu.
Rafael Grossi, "IAEA ile işbirliği, İran'ın nükleer programına dair uzun vadeli bir çözümün anahtarıdır" şeklinde konuştu.
Grossi, İran Dışişleri Bakanı'na bir mektup yazdığını ve acil bir toplantı önerdiğini belirtti. Açıklamada, IAEA denetçilerinin savaş boyunca İran'da kaldığı ve şimdi nükleer tesislerdeki hasarı değerlendirmek için hazır oldukları ifade edildi.
Denetimler savaş öncesinde askıya alınmıştı
Ajansa göre, IAEA denetçileri, İsrail'in 13 Haziran'daki hava saldırılarından birkaç gün önce İran'ın nükleer tesislerine erişim sağlayabilmişti. Grossi, savaş öncesinde ve sırasında defalarca uyardığı gibi, nükleer tesislere saldırılmaması gerektiğini vurguladı.
Rafael Grossi, "Bu tesislerin hedef alınması, tehlikeli radyolojik kazalara yol açabilir" diye konuştu.
Grossi'nin bu çağrısı, İran Parlamentosu'nun IAEA ile işbirliği anlaşmasını askıya alma kararını onaylamasının hemen ardından geldi. İsrail ve ABD'nin son saldırılarının İran'ın nükleer tesislerinde ne kadar hasara yol açtığı ise henüz net değil.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Erakçi, 23 Haziran'da yaptığı açıklamada, İran'ın nükleer programından vazgeçmeyeceğini bir kez daha teyit etmişti.
İran Meclisi UAEA ile teknik iş birliğini askıya aldı
Öte yandan bugün İran Meclisi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile teknik iş birliğinin askıya alınmasını öngören yasa tasarısını bugün yapılan oturumda kabul etti. Oylamada 222 milletvekili “evet” oyu verirken, 1 milletvekili çekimser kaldı. Oylamada ret oyu veren milletvekili olmadı.
Yasaya göre İran hükümeti, nükleer tesislerde denetim, gözetim ve raporlama süreçleri başta olmak üzere UAEA ile yürüttüğü teknik iş birliğini geçici olarak durduracak. İran, UAEA’yi İran’a yönelik yaklaşımında taraflı olmak ve iş birliğini siyasi baskı aracı olarak kullanmakla eleştiriyor.
İran devletine bağlı haber ajansı ISNA’ya göre, yasanın uygulanabilmesi için İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nin de onayı gerekecek. Konsey'in onayıyla birlikte UAEA müfettişlerinin İran’daki nükleer tesislere erişiminin engellenmesi bekleniyor.
Kaynak: rudav.net
