Ruşen Çakır, Türkiye’de son dönemde tartışılan Lübnanlaşma endişelerinin kökenini ve muhtemel sonuçlarını değerlendirdi. Çakır, bu tartışmaların çözüm süreciyle birlikte başladığını ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kırıkkale’de yaptığı konuşmada Türk-Kürt-Arap ittifakı demesiyle hızlandığını söyledi.
Lübnanlaşma kavramının olumsuz bir kavram olarak kullanıldığını belirten Çakır, daha önce Balkanlaşma kavramının var olduğunu hatırlattı. Çakır, “Balkanlaşmada ülkeler bölünüyor, yeni ülkeler çıkıyor. Lübnan’da böyle bir şey olmadı” dedi.
Lübnan modelinde güç paylaşımı sistemi var
Çakır, Lübnan’ın tek bir ülke olmasına rağmen zayıf bir devlet yapısına sahip olduğunu açıkladı. Her grubun kendi devletçiklerinin bulunduğu ve devletin gruplar arasında paylaşıldığı bir sistem olduğunu belirtti. Çakır, Lübnan’ın nüfusunun Suriyeli ve Filistinli göçmenler sayılmazsa eşit bir şekilde bölündüğünü aktardı: yüzde 30 civarında Sünni Arap, yüzde 30 civarında Şii Arap, yüzde 30 civarında Hristiyan nüfus bulunuyor.
Çakır, “Ülkenin yönetimi Sünni, Şii Araplar ve Hristiyan Araplar arasında bölünmüş durumda. Ülkede bir türlü istikrar sağlanamıyor” değerlendirmesini yaptı. Ülkenin çok kırılgan bir yapısının olduğunu, bölünmemiş olmasına rağmen her an bölünebilirmiş gibi durduğunu söyledi.
AK Parti döneminde İran ve Malezya tartışmaları da yaşandı
Çakır, AK Parti’nin ilk yıllarında Türkiye’nin İran olup olmayacağının konuşulduğunu hatırlattı. Daha sonra Malezya muhabbetinin başladığını ve bu konunun uzun süre tartışıldığını belirtti. Çakır, “İran ve Malezya tartışmalarında kaygı esas olarak laikliğin gitmesi üzerineydi. Şimdi bunlar kenara bırakılmış durumda” dedi.
Bahçeli’nin önerisi pozitif ayrımcılık
İsmail Saymaz’ın birkaç gün önce yaptığı haberi hatırlatan Çakır, Devlet Bahçeli’nin kurmaylarıyla konuşurken cumhurbaşkanının bir Kürt bir de Alevi yardımcısı olmasının iyi olacağını söylediğini aktardı. Bu durumun dünyada pozitif ayrımcılık olarak adlandırıldığını, sayıca az olan gruplara fırsatların sunulması anlamına geldiğini belirtti.
Çakır, “Bunu Devlet Bahçeli gibi birinin dillendirmiş olması apayrı bir konu. Bu pekala olabilecek bir şey” değerlendirmesini yaptı.
Çakır, girilen çözüm süreciyle beraber kıran kırana tartışmaların beklendiğini ve Lübnan tartışmasının bunun ilk antrenmanı olarak görülebileceğini ifade etti. Kürtlerin kimliğinin tanınacağını, ancak özellikle ana dille ilgili taleplerinin nasıl hayata geçirileceği konusunda tartışmaların yaşanacağını belirtti.
Ayrıca Çakır, “Kürtlerin tanınması ve diğer azınlık grupların tanınması nasıl bir yasal ve anayasal zemine oturacak? Bütün bu tartışmalar özellikle ülkede çoğunluğu oluşturan kesimlerde kaygı yaratıyor” dedi.
“Eşitlik karşıtlığı ülkeyi bölebilir”
İlginç olanın bunu yapanların Devlet Bahçeli ve Recep Tayyip Erdoğan olduğunu belirten Çakır, “Bunu sol bir iktidar yapmaya kalksaydı herhalde ilk günden bu iş kapanırdı” yorumunu yaptı.
Lübnanlaşmanın olabilmesi için öncelikle iç savaşın yaşanması gerektiğini, ancak Türkiye’nin bu noktada olmadığını söyleyen Çakır, “Çözüm süreç, bu tür ihtimallerin önünü kesmek için yapılıyor” değerlendirmesini yaptı.
