İtalya’nın Milano Savcılığı, 1990’lı yıllarda Bosna-Hersek’teki savaş sırasında bazı İtalyan vatandaşlarının “keskin nişancı safarilerine” katıldığı iddialarıyla ilgili soruşturma başlattı.
İddialara göre, İtalyanlar ve bazı yabancı uyruklular, Saraybosna kuşatması sırasında sivil halkı hedef almak için büyük paralar ödeyerek şehri çevreleyen Sırp mevzilerinden ateş açtı. Bazı kaynaklarda, erkek, kadın veya çocuk hedeflerine göre farklı ücretler belirlendiği öne sürülüyor.
Gazeteci ve yazar Ezio Gavazzeni’nin savcılığa yaptığı suç duyurusuna göre, “çok zengin, silah meraklısı kişiler” savunmasız sivilleri öldürmek için para ödüyordu. Gavazzeni’nin topladığı belgeler arasında, bir Bosnalı askeri istihbarat görevlisinin ifadeleri de bulunuyor.
BBC'nin haberine göre bu görevli, Bosnalı yetkililerin söz konusu “safarileri” 1993 sonunda öğrendiklerini ve 1994’ün başında bilgiyi İtalyan askeri istihbaratı SISMI’ye ilettiklerini anlattı. İddiaya göre, birkaç ay sonra SISMI, “safarilerin” durdurulduğunu bildirdi ve üç ay içinde bu faaliyetler sona erdi.
Soruşturmayı, terörle mücadele savcısı Alessandro Gobbis yürütüyor. Suçlama “kasten adam öldürme” olarak kayıtlara geçti.
Gavazzeni, 30 yıl önce Corriere della Sera gazetesinde bu iddialara dair ilk haberleri gördüğünü, ancak o dönem kanıt bulunamadığını belirtti. Konuya yeniden dönmesine, 2022’de Sloven yönetmen Miran Zupanič’in çektiği Sarajevo Safari belgeseli vesile oldu. Film, ABD, Rusya ve İtalya gibi ülkelerden kişilerin bu tür “insan avlarına” katıldığını iddia ediyor.
Gazeteci Gavazzeni, yaptığı araştırmalar sonucunda 17 sayfalık bir dosyayı savcılığa teslim etti. Dosyada, eski Saraybosna Belediye Başkanı Benjamina Karić’in bir raporunun da yer aldığı belirtildi. Gavazzeni, La Repubblica gazetesine yaptığı açıklamada, bu tür “safarilere” katılanların sayısının “en az yüz kişi” olduğunu ve bazılarının bugünün parasıyla 100 bin avroya kadar ödeme yaptığını ileri sürdü.
Bosna’da yürütülen soruşturmanın ise şu anda ilerlemediği bildirildi.
Kentsel bir efsane mi?
Öte yandan, 1990’larda Saraybosna’da görev yapan bazı İngiliz askerler BBC’ye yaptıkları açıklamalarda, bu tür “keskin nişancı turizmi” iddialarını hiç duymadıklarını ve bunun “kentsel bir efsane” olabileceğini söyledi. Askerler, o dönemde bölgedeki yoğun kontrol noktaları nedeniyle yabancıların bu tür eylemleri gerçekleştirmesinin “lojistik olarak çok zor” olduğunu belirtti.
Bosna Savaşı sırasında Saraybosna, Sırp kuvvetleri tarafından dört yıl boyunca kuşatma altında tutulmuş, kentte 11 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.
