“Naomi Klein'in Şok Doktrini /Felaket Kapitalizminin Yükselişi, kitabı Üzerine Mütalaalar

Türkiye'nin farklı illerinde genellikle her ayın ilk pazarı yapılan etkinlik bu ay İstanbul’da Korona Virüsü nedeni Zoom programı ile uzaktan katılım ile yapıldı.

“Naomi Klein

Türkiye'nin farklı illerinde Üstad Atasoy Müftüoğlu’nun Tavsiye ettiği kitaplar okunarak Entelektüel Bilinç İşçiliği etkinliği ile Mütalaa ediliyor. 

2012 yılından beri devam eden etkinlikte bu ay  “Naomi Klein'in Şok Doktrini /Felaket Kapitalizminin Yükselişi, kitabının mütlaası yapıldı yapılıyor..

İstanbul'da, bu ay Korona virüsü nedeni ile kitap mütalaası etkinliği, 19 Nisan Pazar günü saat 21:00'de Zoom programı ile uzaktan katılımla gerçekleştirdi.

İsyanbul’da yapılan oturumda Kitabının kritik ve mütalaası için Meryem Öztürk’ün hazırladığı slayt notları şöyle:

Dünyayı Silip Yeniden Yaratmanın Otuz Yıllık Tarihi

“Tanrı’nın gözünde yeryüzü bozulmuş ve şiddet doluydu artık. Ve Tanrı yeryüzünün bozulduğunu gördü; çünkü yeryüzündeki bütün insanlar yoldan çıkmıştı. Ve Tanrı Nuh’a, ‘İnsanların varlığına son vermeye karar verdim; çünkü yeryüzü onlar yüzünden şiddetle dolu; şimdi yeryüzünü onlarla birlikte yok edeceğim’ dedi.”(Yaratılış 6:11) 

“Şok ve Dehşet, genelde tehditle işleyen toplumun belirli unsurları/ kesimlerine, genelde insanlara ya da yönetim kademelerine anlaşılmaz gelen korkular, tehlikeler ve yıkıma yol açan olgulardır. İçinde yaşadığımız ve fırtınalar, kasırgalar, depremler, sel baskınları, kontrol altına alınamayan yangınlar, açlık ve hastalıkla şekillenen doğa, Şok ve Dehşet doğurabilmektedir. ”(Şok ve Dehşet: Hızlı Hakimiyet Sağlama, ABD’nin Irak savaşındaki askeri doktrini)

Milton Friedman Ve Chicago Okulu

Ancak hakiki ya da algısal bir kriz gerçek değişime yol açar. O kriz meydana geldiğinde atılan adımlar ortalıktaki fikirlerin ne olduğuna bağlıdır. Bana göre temel işlevimiz budur. Mevcut politikalara alternatifler üretmek. Siyaseten mümkün olmayan şeyler siyaseten kaçınılmaz hale gelene kadar bu alternatifleri canlı ve hazır tutmak  (Milton Friedman )

Ya mevzilerimizi yitireceğiz elitler tarafından soyulup on yıllarca bedel ödeyeceğiz ya da henüz birkaç hafta önce imkansız görünen ilerici zaferler kazanacağız

1951 yılındaki akademisyenlerin toplantısı ve askeri finansmanla desteklenen McGill Üniversitesi’ndeki « duygusal yoksunluk» çalışmaları

Dr. Donald Hebb çalışmalarını durdurdu ama McGİll’deki deneyler devam etti. Hem de Psikiyatr Dr Ewan Cameron gibi iddialı bir başkanın elinde.

Allan Memorial Enstitüsü ürkütücü bir hapishaneye benzemeye başladı. “formatlamak” veya hastaların hafızalarını silerek yeniden yazılabilir boş bir yazı tahtası yapmayı istedi

Cameron’un Deneyleri Ve Cıa

Cameron uyku terapisiyle şok terapisini birleştirdi. Ve ardı ardına tekrarlanan bant kayıtlarını deneklere dinletti

CIA Cameron araştırmalarını uygulamaya koydu Ajanların KUBARK dediği “Karşı Casusluk Sorgulama Teknikleri” kılavuzunda bu tekniklerin pek çoğu yer alır. Bu el kitabının temel bir hipotezi bu teknikler sayesinde “ kişilik gerilemesi” yaratılmaktadır. Psikolojik şok veya felç olması arasında çok kısa bir zaman aralığı olabilir. Bir tür psikolojik şok ya da felç . Uzman sorgucular ikisi arasındaki farkı anlarlar.

KİM BU FRİEDMAN ?

Dr. Ewen Cameron’un Montreal’deki deneyleriyle aynı zamanda başka bir şok türü pek de uzak olmayan yerde çalışıyordu.

Milton Friedman Chicago Üniversitesi’nde Ekonomi dersi veriyordu. O, ekonomik şok terapisinin, toplumun yeniden tasarlanmış kapitalizmin en saf halini kabul etmesi gerektiğine inanıyordu.

Tarihin en aşırı serbest piyasa yanlısı iktisatçılarından biriydi

Milton Friedman üniversitesinden ‘ Yeni Anlaşma’ ya karşı bir savaş açmıştı.

Friedman, Mount Pellerin Society adlı grubun üyesiydi. Avusturya ekonomisti Friederich von Hayek tarafından kurulmuştu. Bunlar hükümetlerin hizmet vermeyi ve piyasalara müdahalede bulunmayı durması halinde ekonominin kendi kendine düzeleceğini savunuyorlardı. 50’li yıllarda “çılgın” olarak görüldüler fakat son otuz yılda bunların ekonomik doktrini baskın fikir haline geldi.

Friedman krizin yararlarını anladı. Ancak, bir gerçek ya da yapay kriz, gerçek bir değişimi üretir. Ona göre Kriz çıktığında eylemler, etrafta dönen fikirler doğrultusunda yapılır.

1970’te Salvador Allende’nin Halk cephesi hükümeti ekonominin büyük sektörlerinin millileştirilmesi söylemi üzerine seçimi kazandı. Şili’nin telefon şirketinin çoğunluk hisseleri, ABD  şirketi İTT’ye aitti. İTT başkanı Allende’nin başkan seçilmesini önlemek için önderlik yapıyordu.

CIA çabalarına rağmen Allende Cumhurbaşkanı olarak yemin etti. Richard Nixon CIA direktörüne ekonomik kriz yapmak için emretti.

 Askeri darbe için hazırlıklar başladı. Şili’li Chicago da öğrenim gören öğrenciler 500 sayfalık TUĞLA isimli detaylı ekonomi planı üzerine çalışmaya başladı. ABD fonları ile ekonomiyi istikrarsızlaştırmak için herşey yapıldı Kamyon sürücüleri greve gitti. Fabrikalar ve dükkanlar durma noktasına geldi. 29 Haziran 1973’te başarısız bir drabe girişimi oldu. Ve sonra ordunun önde gelenlerinden General Pinochet liderliğinde 11 Eylül’de başkanlık sarayına saldırıldı

Savaş Şoku 

Pinochet ve arkadaşları darbeyi bir savaş girişimi olarak nitelendirdi. Kesinlikle bir savaş gibi görünecek şekilde tasarlandı. “Şok ve Dehşet” için bir Şilili öncü oldu. Onların tabiriyle Salvador Allende’nin Marksist hükümetini yıktık denildi.

Chicago Boys Tuğla ekonomik planlarını Pinochet’e teslim etti. Pinochet Chicago Boys tarafından önerilen politikaları uyguladı. Fiyat kontrollerinin kaldırılması, devlet şirketlerinin satış devlet harcamaları için yapılan ithalat engelleri ve vergilerin kaldırılmas.ıTakip eden gün 13.00’den fazla muhalif tutuklandı ve hapse atıldı. Binlerce esir ulusal Stadium’da tutuldu. Pek çok kişiye işkence edildi. Şili dünyada tanınmaya başlandı.

Şili Chicago Okulunun Terimiyle Komünizme Yapılan İlk Hareket

Mart 1975’te Arnold Harbenger ve Milton Friedman Santiago’ya uçtu.

O gerçek ekonomik krizinde bile hiç kimse tarafından kullanılmamış bir ifade kullandı. “Şok tedavisi” diye bir çağrıda bulundu. O, salgın ile boğuşan bir ülkeye yardım etmeye girmiş bir doktor gibi olduğunu söyledi. Ve sadece o ilaç reçete ederdi. Friedman General Pinochet’in “ Şok tedavisi” fikrini sempatik ve çekici bulduğunu yazdı. Fakat sadece geçici işsizliğin bir sıkıntı olabileceğini söyledi.

Friedman’ın ekonomik politikaları yoksullara bedel ödetirken, zenginlere yarar sağlar.

Ortalama gelire sahip bir ailenin hayatını sürdürebilmesi için kazancının %74’ünü gıda için harcamak zorunda kaldığı hesaplandı. Otobüs ücretleri ya da süt gibi ürünler lüks olur.

2.Deney Arjantin

1976 yılı 24 Mart bir askeri darbe de Arjantin’deki İsabel Peron hükümetine yapıldı. Üç general bir noktada ülke devraldı. Ve general Videla’yı başa getirdiler. Chicago Boys askeri hükümete önemli ekonomik mesajlar verdiler. Onlar büyük bir ekonomik ve sosyal mühendislik için iyi bir fırsat yakaladılar. Darbeyi takip eden bir içinde ücretler %40 değer kaybetti. Fabrikalar kapandı ve yoksulluk yayıldı. Şili gibi halkı terörrize etmek gerekiyordu ki bu ekonomik politikaları kabul etsinler. Videla Pinochet’in deneyimlerini öğrendi. O, insanların ortadan kaybolması taktiğini uyguladı. Devlet ve özel korku arasında bir denge sağlandı. Yokolmalar genellikle güpegündüz gerçekleştirilirdi. Ama her zaman inkar edildi.

Cameron’un deneyleri ve darbeler

Şili ve Arjantin ordusu tarafından kullanılan tekniklerin pek çoğu ABD güdümündeki Amerikan okullarında öğrenilmişti.

İşkence teknikleri öğretildi, tecavüz aşağılama için, sivri nesneler ile işkence, markalama, göz çıkarma, alay etme

Arjantin ve Şili’de bu teknikler sadece asker ve teröristlere uygulanmadı. Öğrencilere ve sendika üyelerine kullanıldı. Bu rejimin serbest piyasa ekonomik politikalarına karşı olan herkese uygulandı. 1978 yılında Arjantin Cuntası Dünya Kupasına ev sahipliği yaptı ve binlerce mahkuma işkence yapılan ülkedeki en büyük gözaltı kampından sadece yarım mil ötedeki stadta final maçına ev sahipliği yapıldı.

Kaybolanlar…

Arjantin Şili’den terör rejimini bir adım daha ileriye götürdü. Kaybolanlar arasında yüzlerce hamile kadın vardı. Kadınların öldürülmeden önce doğum yapmalarına izin verildi. Bu çocukların pek çoğu askerlere bağlı aileler tarafından toplanıldı. Cunta projesinin güçlü mirasçıları olarak tüm toplumu yeniden düzenlemek için.

Cunta hala iktidarda iken bir grup kayıp anneleri ve büyükanneleri Plaza de Mayo’da protestoya başladı. Onlar kayıp çocuklar için dedektifler tuttular. Cunta dağıtılmasının ardından bazı çocuklar bulundu. Ve aileleri ile tekrar birleştirildi. Bazen kalıntıları bulundu. Ama çoğu zaman hiçbir şey bulamadılar.  General Videla cinayet, adam kaçırma, ve işkence suçundan suçlu bulundu. Ömür boyu hapse mahkum edildi.

Friedmancılar devrede

Büyük Britanya başkanı Margaret Thatcher seçildi. Onun fikri ideolü Friedmanın eski hocası oldu. Friederich von Hayek. Bir yıl aradan sonra Ronald Reagan ABD başkanı seçildi. Şimdi hem İngiltere hem de Amerika arsız Friedmancılar tarafından yönetiliyordu.

Kaynak: ekrangazetesi.com