Çözüm süreci kapsamında Meclis çatısı altında kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nda yer alan 8 milletvekili, farklı ülkelerdeki barış ve çözüm süreçlerini incelemek üzere İrlanda’nın başkenti Dublin’de temaslarda bulundu.
31 Ekim – 2 Kasım tarihleri arasında Demokratik Gelişim Enstitüsü’nün (DPI) ev sahipliğinde gerçekleşen programa AK Parti’den Abdurrahman Babacan, Yeni Yol Partisi’nden Bülent Kaya, DEVA Partisi’nden Mehmet Emin Ekmen ve Mustafa Bilici, DEM Parti’den Celal Fırat ve Gülistan Kılıç Koçyiğit ile CHP’den Sezgin Tanrıkulu ve Oğuz Kaan Salıcı katıldı.
Ziyaret, milletvekillerinin kendi inisiyatifiyle, sivil toplum kuruluşu daveti üzerine gerçekleşti.
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, programa ilişkin Rûdaw’a yaptığı değerlendirmede, İrlanda, Güney Afrika, Guatemala, Bosna ve Sudan’daki deneyimlerin ele alındığını aktardı.
Ekmen, İrlanda sürecine dair dönemin başbakanı ve Adalet Bakanlığı görevini yürütmüş Dermot Ahern ile Berti Ahern’ın tecrübelerinin paylaşıldığını ve Moro Bölgesi’nden bir kabine üyesinin de katılımcılarla deneyimlerini aktardığını belirtti.
“Onlarda Kanlı Cuma bizde ise TUSAŞ örneği var”
Mehmet Emin Ekmen, çatışma çözümü modellerinin her ülkenin özgün koşullarına göre şekillendiğine dikkat çekerek, “Herhangi bir çatışma çözümü modeli başka bir ülkeye aynen uyarlanamaz. Ülkeler tartışmalardan ve süreç yönetim esnekliğinden ders alabilir” dedi.
Ekmen, İrlanda’da imzalanan “Hayırlı Cuma Anlaşması”nın sürecin sonunda sağlanan müzakere sonucunu temsil ettiğini vurguladı ve Türkiye’deki bazı örneklerle paralellikler kurdu: “Bizde de görüşmeler başladı, TUSAŞ saldırısı oldu, 2009 Reşadiye baskını, 2011 Silvan baskını… Süreci zehirlemek isteyen gruplara fırsat vermemek gerekir” ifadelerini kullandı.
CHP’li Konuralp “ IRA modeli Türkiye’deki süreçle örtüşmeyebilir”
CHP Ankara Milletvekili Onur Konuralp da, İrlanda ve İRA deneyimlerinin Türkiye bağlamına birebir uyarlanamayacağını belirtti:
Konuralp, “Dünyadaki farklı modeller doğrudan Türkiye’deki süreçle örtüşmeyebilir; ama her bir deneyim kıymetlidir. Umarım Türkiye’deki süreç toplumun büyük kesimini kapsayacak şekilde sonuçlanır” dedi.
Türmen “ Silah bırakmak yetmez, müzakere şart”
Eski AİHM yargıcı ve CHP eski milletvekili Rıza Türmen ise, İrlanda modeli üzerine değerlendirmelerde bulundu.
İrlanda’da çözüm sürecinin IRA’nın değil, örgütün siyasi kanadı Sinn Féin üzerinden yürütüldüğünü hatırlatan Türmen, “Sadece silah bırakılması, PKK’nın kendini feshetmesi Kürt sorununun çözümü için yeterli değildir. Önemli olan müzakereye yol açmasıdır” dedi.
Türmen ayrıca demokratik ortamın önemine işaret ederek, “Demokratik bir ortam yoksa, baskıcı bir düzenle sorun çözülmez. Şiddetin olduğu yerde siyaset olmaz. Bugün Türkiye’de şiddet vardır” ifadelerini kullandı.
Kaynak: rudaw.net
