Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, ABD Başkanı Donaald Trump’ın 18 Ağustos 2025’te Beyaz Saray’da Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Avrupalı liderlerle gerçekleştirdiği görüşmelerde çekilen fotoğraf üzerinden uluslar arası düzene ve Türkiye’nin dışlanmasına sert tepki gösterdi.
Sosyal medya hesabından kapsamlı bir değerlendirme yayımlayan Davutoğlu, bu fotoğrafın hem uluslararası düzen hem de Türkiye açısından “alarm verici” olduğunu vurguladı.
“ULUSLARARASI DÜZEN PATRONAJ SİSTEMİNE DÖNÜŞMÜŞ”
Davutoğlu, açıklamasında Oval Ofis’te çekilen fotoğrafın egemen ulus-devletlerin eşitliğine dayanan uluslararası düzen anlayışını zedelediğini belirterek, “Bu resim, bırakın ülkeler arasındaki eşitliği, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Daimi Üyeleri arasında bile eşitliği yok saymakta ve uluslararası sistemi bir patronaj ilişkisine dönüştürmektedir,” dedi. Trump’ın uluslararası siyaseti bir şirket mantığıyla yönettiğini ifade eden Davutoğlu, “Oval Ofis şirketin genel merkezi, diğer liderler ise şirket çalışanları gibi takdim edilmiştir,” yorumunda bulundu.
Trump, Beyaz Saray'da Zelenskiy ve Avrupalı liderlerle bir araya geldi
“AVRUPALI LİDERLER İSTİSKALE RAZI OLMUŞ”
Trump’ın protokol kurallarını hiçe sayarak Avrupalı liderlere istiskal uyguladığını söyleyen Davutoğlu, Avrupa liderlerinin bu aşağılayıcı tutumu kabullenmiş gibi göründüğünü belirtti. Tarihsel karşılaştırmalar yapan Davutoğlu, “Churchill, Charles De Gaulle veya Adenauer böyle bir istiskali kabul eder miydi?” diye sordu.
Avrupa’nın stratejik vizyon ve liderlik açısından ciddi bir zafiyet içinde olduğunu savunan Davutoğlu, populist siyasetin bu açığı derinleştirdiğini ifade etti.
“NATO’NUN ORTAK GÜVENLİK RUHU YOK SAYILIYOR”
Davutoğlu, Oval Ofis’teki toplantının NATO’nun kurucu ruhuna aykırı olduğunu belirterek şu tespitte bulundu:
“Bu resim, Trump’ın NATO’yu bir ortak güvenlik örgütü olmaktan çıkararak ABD’nin stratejik aygıtı haline getirme stratejisini bir ileri aşamaya götürmüştür.”
NATO içinde eşit egemen devletlerin temsili ilkesi çiğnenirken, Genel Sekreter Mark Rutte’nin sıradan bir görevli gibi oturtulması da Davutoğlu’nun eleştiri oklarından nasibini aldı.
“TÜRKİYE’YE SERVİS ÜLKESİ MUAMELESİ”
Türkiye’nin böylesi kritik bir zirveye davet edilmemesini ağır bir diplomatik hata olarak değerlendiren Davutoğlu, “Türkiye’ye herhangi bir izleyici ya da bazı görüşmelere ev sahipliği yapan sıradan bir servis ülkesi muamelesi yapılmaktadır,” dedi.
“Türkiye şu ana kadar hem jeopolitik risk hem de ekonomik sonuçlar açısından en çok etkilenen ülkedir ve bundan sonra da savaşın yaygınlaşabileceği her senaryoda en fazla zarar görecek ülkedir.”
Trump’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a “riyakâr iltifatlarla” yaklaşarak Türkiye’yi yedeğinde tutmak istediğini belirten Davutoğlu, hükümetin bu tavra sessiz kalmasını eleştirdi.
“DAVET EDİLİP KATILMAMAK ONE MİNUTE OLURDU”
Davutoğlu, Türkiye’nin hem 2 hafta önceki Azerbaycan-Ermenistan görüşmesinden hem de bu zirveden dışlanmasını “kabul edilemez” olarak nitelendirdi. Zirveye davet edilmemeyi mazur gösteren argümanları reddeden Davutoğlu, “Davet edilip bu protokol düzenlemesine tepki göstererek toplantıya katılmasaydı işte o zaman yeni bir One Minute çıkışı yakalanabilirdi,” dedi.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ: “LİKE-MİNDED COUNTRİES” GRUBU
Davutoğlu, Türkiye’nin diplomatik olarak aktif bir inisiyatif alması gerektiğini belirterek şu çağrıda bulundu:
“İlk ve acil bir adım olarak bu savaştan en fazla etkilenen ve Washington zirvesine davet edilmeyen ülke liderleri ile temasa geçip onları Türkiye’de bir zirveye davet etmek ve NATO içinde ‘like-minded countries’ grubu oluşturmaktır.”
Bu gruba özellikle Polonya, Norveç, İsveç, Baltık ve Karadeniz ülkelerinin dahil edilmesini öneren Davutoğlu, Karadeniz’e kıyısı olan diğer ülkelerle (Romanya, Bulgaristan, Gürcistan ve Moldova) istişari bir mekanizma kurulmasını da teklif etti.
