Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, 2015’te imzalanan İran nükleer anlaşmasına yeniden dönülmesi ve anlaşmanın “hızla” uygulanmaya geçilmesini istediklerini duyurdu.
Şansölye Merz Rûdaw muhabiri Ala Şali’ye yaptığı açıklamada, "İran'ın nükleer programına ilişkin 2015 uluslararası anlaşması kapsamında kapsamlı bir ortak eylem planımız vardı; Avrupalılar anlaşmada kaldı, Amerikalılar ise çekildi. Yaptırımların kaldırılması için üye ülkelerin harekete geçebileceği bir mekanizmamız var. Nükleer anlaşmayı hızla yeniden canlandırmak ve müzakerelere başlamak istiyoruz" ifadelerini kullandı.
Anlaşmanın tarafları arasında ABD, İran, Çin, Rusya, Almanya, Birleşik Krallık, Fransa ve AB yer alıyor. İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetleri sınırlandırılmış, Batı ise buna karşılık bazı yaptırımları hafifletmişti; ancak 2018’de ABD çekilmiş, İran da yükümlülüklerini azaltmıştı.
ABD ve İran, bugüne kadar İtalya ve Umman’da iyileşme amaçlı beş tur görüşme gerçekleştirdi. Altıncı turun 15 Haziran’da Umman’ın Maskat kentinde yapılması planlanıyordu, ancak İsrail’in Tahran’a yönelik saldırısı nedeniyle görüşme iptal edildi.
Merz, “İran şu ana kadar Amerikalılarla doğrudan müzakere katılımını istemiyor” dedi. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ise 26 Haziran 2025’te yaptığı açıklamada, Amerika ile yeni bir müzakere sürecine girildiğine dair söylentileri yalanlayarak, “Hiçbir anlaşma, düzenleme ya da müzakere yapılmadı” ifadelerini kullandı.
Trump’tan NATO Zirvesi’nde ‘müzakerelere yeniden başlayacağız’ mesajı
ABD Başkanı Donald Trump, 24–25 Haziran tarihlerinde Hollanda Lahey’de gerçekleştirilen NATO Zirvesi’nde, “Gelecek hafta İran ile müzakerelere yeniden başlayacağız, belki bir anlaşma yapacağız” dedi. Bu sözler, Berlin açısından diplomasiye geri dönüşü destekleyen gerekli siyasi ortamın oluşabileceğine dair bir umut ışığı yaktı.
Merz'in diplomatik denge çabası
Şansölye Merz, İsrail ve ABD’nin İran’a yönelik askeri müdahalesini onayladığını belirterek, “ABD ve İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine düzenlediği harekatları eleştirmek için bir neden görmüyorum” dedi.
Ancak bir yandan da, Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık’ın dışişleri bakanlarının önümüzdeki günlerde İran’ın Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile yeniden görüşme gerçekleştireceği bildirildi .
Bu süreçte Avrupa ülkeleri, İran’ın müzakerelere katılımı için diplomatik baskıyı artırmayı hedefliyor. E3 ülkeleri (Almanya, Fransa, İngiltere), İran’ı yeniden müzakere masasına davet ederek, nükleer programının tüm boyutlarını ele alacak yeni bir anlaşma arayışı içinde.
Kaynak: rudav.net
