Akademisyen İkbal Düre, PKK'nin yeni çözüm süreci kapsamında Türkiye'deki güçlerini tamamen çekme kararını "çok olumlu ve yerinde" olarak nitelendirerek, bu hamlenin tıkanan sürecin önünü açtığını ve Kandil'in süreci doğru okuduğunu belirtti. Düre, Türkiye'nin de bu adıma somut karşılık vermesi gerektiğini vurguladı.
Rawin Sterk’in sunduğu “Gel Anlat” programına konuk olan Akademisyen İkbal Düre, PKK'nin güçlerini Türkiye'den çekme kararının çözüm sürecine etkilerini kapsamlı bir şekilde analiz etti.
Bu kararın, kamuoyunun da hissettiği tıkanıklığı aşma adına "çok ciddi ve yerinde bir karar" olduğunu belirten Düre, "İnşallah bu hareketin somut bir takım sonuçları da olur diye düşünüyoruz. Bu umuttayız ve inançtayız" ifadelerini kullandı.
Türkiye'ye "somut adımlar atın" çağrısı
Düre, bu kararın Türkiye'de devlet tarafından görülmesi ve buna göre somut adımlar atılması gerektiğinin altını çizdi. Bu adımları ise şu şekilde sıraladı:
“Bölgedeki insanların normal hayata dönüşlerinin sağlanması ve Kürt meselesinin önündeki hukuki engellerin kaldırılması. Anadilde eğitim hakkının tanınması. Bu sorundan dolayı tutuklu ve hükümlü bulunan kişilerin özgürlüklerine kavuşması. İnsan hakları ve AB normları çerçevesinde Kürtlerin haklarının teslim edilmesi. Türkiye'nin, diğer ülkelerdeki Kürtlerin kazanımlarını kendisi için bir tehlike olarak görmeyeceği bir atmosferin yaratılması.”
"Kandil süreci doğru okudu, Türkiye de doğru okuyor"
Düre, Ortadoğu'daki mevcut durumu ve küresel güç dengelerini de analizine dahil etti. ABD'nin bölgedeki hakim konumuna dikkat çeken Düre, "Kandil'in bu adımı, süreci doğru okuduğunu gösteriyor" dedi. Bu kararın, Kürt hareketini veya Türkiye'yi pasif davranmakla suçlayan kesimlerin iddialarını "boş ve anlamsız" kıldığını belirtti.
Düre'ye göre, Türkiye devleti de süreci sağlıklı okuyor. Düre bu gelişmeler ışığında Türkiye'nin, "Bu iş artık bizim için bir tehdit olmaktan çıkmıştır. Kürtler de bizim kardeşimizdir. O zaman Kürtlerin diğer ülkelerdeki kazanımlarının da bizim için tehdit olması söz konusu değildir" diyerek yeni bir yaklaşım sergilemesini beklediğini ifade etti.
Kürdistan Bölgesi'nin de facto statüsü
Düre, Kürtlerin dünya siyaset arenasındaki artan rolüne de dikkat çekti. Kürdistan Bölgesi'nin de facto statüsünü Filistin ile karşılaştıran Düre, Kürdistan Bölgesi'nin etkinlik ve uluslararası konum anlamında daha sağlam temellere oturduğunu söyledi. Rojava'daki yapının da kısa vadede çok daha sağlıklı bir statüye kavuşacağını öngören Düre, bunu, "bölgenin nüfus olarak en yoğun halkının statüsüz yaşamasının sürdürülemezliği" ve "ilahi adalet" olarak yorumladı.
Rusya ve İran'ın rolü
Düre, Rusya'nın son 10-15 yıldır Kürt meselesini doğru okuyamadığını ve olaylara Tahran, Ankara ve Şam'ın gözüyle baktığını belirtti. Rusya'nın Suriye'den çekilmesiyle etki alanını kaybettiğini ancak yeni bir arayış içinde olduğunu da ekledi. İran'ın ise kendi iç sorunlarıyla meşgul olduğunu ve Türkiye'deki bir barış sürecini istemeyeceğini, ancak bunun süreci etkilememesi gerektiğini vurguladı.
Rojava'nın önü açıldı
PKK'nin bu kararının Rojava için de bir dönüm noktası olduğunu belirten Düre, "Rojava'nın önü artık hiçbir şekilde engellenemeyecek şekilde açılmış oldu" dedi. Türkiye'nin Rojava'ya yönelik "hatalı duruşunun" bahanelerinden birinin ortadan kalktığını söyleyen Düre, bu durumun Demokratik Suriye Güçleri'nin (DSG) elini güçlendirdiğini ve Türkiye üzerindeki baskıların anlamsızlaştığını uluslararası muhataplarına anlatma fırsatı sunduğunu belirtti.
Akademisyen Düre, son olarak Türkiye'deki Kürt siyasetine de bir çağrıda bulunarak, bu tarihi durumu iyi okuyup aktif bir siyaset geliştirmeleri gerektiğini ve bu konuda Erbil ile Rojava arasındaki yapıcı ilişkileri örnek almaları gerektiğini sözlerine ekledi.
Kaynak: rudaw.net
