İran’ın güneydoğusunda, Pakistan sınırına yakın bir bölgede yer alan Taftan Yanardağı, 700 bin yıldan uzun süredir sönmüş durumda olmasına rağmen, jeologları şaşkına çeviren bir şekilde yeniden yükselme belirtileri göstermeye başladı.
İran’ın güneydoğusunda, Pakistan sınırına yakın bir bölgede yer alan Taftan Yanardağı, 700 bin yıldan uzun süredir sönmüş durumda olmasına rağmen, jeologları şaşkına çeviren bir şekilde yeniden yükselme belirtileri göstermeye başladı.
Bu tuhaf olay, İran Jeolojik Araştırmalar Merkezi (GSI) tarafından yapılan yeni bir uydu ölçüm çalışmasıyla tespit edildi. Son verilere göre, Taftan’ın zirvesi yalnızca birkaç hafta içinde yaklaşık 3,5 santimetre yükseldi. Bu, bölgede herhangi bir sismik hareket veya volkanik gaz çıkışı olmamasına rağmen gerçekleşti.
Gizemli yükselme
Jeofizik uzmanları, bu yükselmenin arkasında olabilecek birkaç olası açıklama üzerinde duruyor. En olası hipotez, yer kabuğunun altında magma hareketliliğinin yeniden başlaması. Ancak ölçümler, tipik volkanik uyanış belirtileri olan gaz salınımı, sıcaklık artışı veya deprem kümelenmeleri göstermedi.
İkinci olasılık ise, yeraltı suyunun basıncı nedeniyle yüzeyin yavaşça şişmesi. Bazı araştırmacılar, bölgedeki hidrotermal suyun sıkışması sonucu volkanın iç kısmında bir “balon etkisi” oluştuğunu ve bunun yüzeyi kaldırdığını düşünüyor.
Jeolojik önem
Taftan, İran’ın en yüksek ve en büyük yanardağlarından biri olarak biliniyor; 4.050 metre yüksekliğiyle, Belucistan bölgesinde çöl manzarasına hakim bir kütle oluşturuyor. Volkan, yaklaşık 700 bin yıl önce son kez lav püskürttü ve o zamandan beri sönmüş kabul ediliyordu. Ancak çevresinde hâlâ aktif fumarol (buhar delikleri) ve sıcak su kaynakları bulunuyor.
Jeologlara göre, bu yükselme olayı “yaklaşan bir patlamanın doğrudan göstergesi” olarak görülmüyor, ancak yer altındaki termal sistemlerin yeniden aktive olduğuna işaret ediyor olabilir.
Şimdilik bölge halkı için acil bir tehlike bulunmuyor, ancak İranlı ve uluslararası araştırma ekipleri, Taftan çevresinde daha hassas sensörler ve gaz dedektörleri kurarak sürekli izleme başlattı.
Bu gizemli yükselme, bilim insanlarına göre, sönmüş volkanların bile tamamen “ölü” olmadığını ve Dünya’nın iç dinamiklerinin yüzeyde beklenmedik değişimlere yol açabileceğini hatırlatıyor.
Kaynak rudaw.net
