Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dışişleri Bakanları Olağanüstü Toplantısı’nda, İsrail’in Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ndan men edilmesi için girişim başlatılması çağrısında bulundu.
Fidan, Gazze’de yarım milyon kişinin açlıkla karşı karşıya olduğunu, BM’nin resmen kıtlık ilan ettiğini hatırlatarak, “İsrail’in soykırımcı saldırıları sürüyor. Hamas ateşkesi kabul etmesine rağmen Tel Aviv yönetimi hâlâ Filistin’in yok edilmesini hedefliyor” dedi.
Bakan Fidan, toplantının üç temel hedefe odaklanacağını söyledi:
1. Savaşın durdurulması 2. İslam ümmetinin ortak tavır alması 3. Uluslararası toplumun harekete geçirilmesi
Fidan, “Filistin’in tam üyeliği için BM nezdinde inisiyatif başlatmalı, aynı zamanda İsrail’in Genel Kurul’daki çalışmalarının askıya alınmasını da gündeme almalıyız” ifadelerini kullandı.
Toplantı sonunda yayımlanan İİT bildirisi de, İsrail’in BM üyeliğinin BM Şartı’yla bağdaşmadığını vurgulayarak, üyeliğinin askıya alınması yönünde ortak adımlar atılmasını istedi.
Tarihsel emsal: Güney Afrika
BM tarihinde bu tür bir adım daha önce 1974’te, apartheid rejimi nedeniyle Güney Afrika’ya karşı uygulanmıştı. Güney Afrika, 1994’e kadar BM Genel Kurulu’ndan uzak tutulmuştu.
Uzmanlar, Uluslararası Adalet Divanı’nın 2024’te İsrail’in Filistin işgalini “hukuksuz” ilan eden görüşüne ve “ırk ayrımcılığı”na işaret eden bulgularına dikkat çekerek, Genel Kurul’un benzer bir mekanizmayı İsrail için de devreye sokabileceğini savunuyor.
Ancak İsrail’in BM üyeliğinin resmi olarak askıya alınabilmesi için Güvenlik Konseyi’nin tavsiyesi gerekiyor. ABD’nin veto hakkı nedeniyle bu ihtimal zayıf görünse de, Genel Kurul’un Güney Afrika örneğinde olduğu gibi İsrail’in çalışmalarını fiilen bloke etmesi mümkün.
