ABD’de Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’ın yakında piyasaya çıkması beklenen kitabında bu kez de ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye ve Çin liderleriyle yaptığı görüşmelerde onlara ‘kişisel lütuflarda’ bulunduğundan endişelendiğini yazdığı öne sürüldü. İddiaya göre Bolton bu rahatsızlığını Adalet Bakanı Barr ile paylaştı.
New York Times (NYT) gazetesi tarafından yayımlanan yeni bir pasaja göre, 2019 yılında Adalet Bakanı William Barr ile özel bir görüşme yapan Bolton, Trump’ın Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile olan temaslarından ‘rahatsızlık’ duyduğunu aktardı. Bolton ayrıca, Trump’ın bilfiil bu liderlere ‘kişisel lütuflarda’ bulunduğuna dair endişeleri olduğunu da iletti. Bolton’ın kitabında, Erdoğan ve Şi için ‘otokratik liderler’ tanımı yaptığı belirtildi.
‘BARR, SORUŞTURMALARA İŞARET ETTİ’
NYT’nin aktardığına göre William Barr, Bolton’a yanıt olarak ABD Adalet Bakanlığı tarafından Türkiye ve Çin’deki bazı firmalara karşı açılmış iki soruşturmaya işaret etti. Barr, ‘bağımsız olması gereken bu soruşturmalar üzerinde Trump’ın nüfuzunu kötüye kullanmasından’ endişe duyduğunu belirtti. Barr’ın argümanını güçlendirmek için, Trump’ın Erdoğan ve Şi ile yaptığı görüşmeleri anlattığı aktarıldı.
NYT’ye göre, bu konuşmalardan biri Çinli Telekom devi ZTE ile ilgiliydi. Kuzey Kore ve İran gibi ülkelerle ile iş yaparak ABD yaptırımlarını ihlal etmekten 2017 yılında suçlu bulunan şirket ağır para cezası ödemeyle karşı karşıya kalmıştı. Ancak bir yıl sonra danışmanlarının ve bazı Cumhuriyetçi senatörlerin itirazlarını gerekçe gösteren Trump yaptırımları kaldırmıştı.
‘HALKBANK RİCASI’
William Barr’ın işaret ettiği bir diğer görüşme ise Trump’ın 2018 yılında Erdoğan ile devam eden Halkbank soruşturmasına ilişkin konuşmasıydı. Halkbank, o dönemde İran’a uygulanan yaptırımların delinmesinde rol oynadığı gerekçesiyle dolandırıcılık ve kara para aklama suçlarından soruşturuluyordu. Ancak NYT’ye göre Erdoğan Trump’tan şahsi bir ricada bulundu ve yetkisini kullanarak bankaya karşı getirilecek ek yaptırımları durdurmasını istedi.
YALANLAMA GELDİ
Haberin yayımlanması üzerine açıklama yapan Adalet Bakanlığı Sözcüsü Kerri Kupec, ‘kişisel lütuflar’ ya da ‘nüfuzunu kötüye kullanmaya’ dair bir konuşma olmadığı veya William Barr’ın ‘dünya liderleriyle uygunsuz görüşmelere’ dair bir söylemde bulunmadığını belirtti. Kupec, “Bay Bolton’un yazdığı şey buysa, Başsavcı Barr’a kendi mevcut görüşlerini atfettiği anlaşılıyor ki Barr bu görüşlerle hemfikir değil” dedi.
John Bolton ve kitabının yayıncısı tarafından yapılan açıklamadaysa taslağın NYT ile paylaşılmadığı belirtildi. Taslağın bir ay kadar önce Beyaz Saray ile paylaşıldığı, bunu gören kaynakların basına sızdırdığı belirtiliyor.
John Bolton’un kitabıyla ilgili daha önce basına yansıyan bir iddia da, Trump’ı Senato’da görülen azil davasında zora sokacak nitelikteydi. Buna göre Trump’ın Ukraynalı yetkililer Demokrat rakibi Joe Biden’a soruşturma açana kadar Ukrayna’ya askeri yardımları (391 milyon dolarlık) durdurmayı istediğini söylediği öne sürülüyordu. ‘Olayın Olduğu Yer’ (The Room Where It Happened) adlı kitabın 17 Mart’ta yayınlanacağı belirtiliyor
