Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlık ettiği AK Parti’nin son Merkez Karar Yönetim Kurulu (MKYK) toplantısında CHP’nin İş Bankası’ndaki hisselerinin Hazine’ye devri gündeme geldi.
AK Parti’nin Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli, devire ilişkin hazırladığı taslak konusunda sunum yaptı. Erdoğan, hisse devri yöntemine ilişkin farklı görüşlerin dillendirildiği toplantıda, Canikli’ye, “Tekrar çalışın ve bir an önce getirin” talimatını verdi.
Taslağa göre CHP’nin İş Bankası’ndaki hisseleri Hazine’ye devredilirken, CHP’nin bankadaki yönetim kurulu üyelikleri de sonlandırılıyor.
Hürriyet’in aktardığına göre Canikli’nin iki seçenekli bir çalışma hazırlayıp 17 Şubat Pazartesi günü düzenlenecek Merkez Yönetim Kurulu toplantısında konuyla ilgili bir sunum yapması planlanıyor.
İş Bankası hakkında
Türkiye’nin en büyük özel bankalarından biri olan İş Bankası 1924 yılında Atatürk’ün talimatıyla kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk hayatını kaybetmeden iki ay önce, 5 Eylül 1938’de kendi el yazısıyla hazırladığı vasiyetnamede sahip olduğu hisse senetlerinin mülkiyeti ve yönetimini CHP’ye bıraktığını söylüyor. Atatürk yine vasiyetinde hisselere ilişkin kâr payının ise Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’na bırakılmasını istiyor. Buna göre CHP, İş Bankası’nda Atatürk’e ait hisselerin yüzde 28.09’unun mülkiyet ve yönetim hakkına sahip.
Nasıl devredilebilir?
CHP’nin bankadaki hisseleri dönem dönem gündeme geliyor. Devir için ilk formülün Siyasi Partiler Kanunu'nda (SPK) değişiklik yapılması olduğu belirtiliyor.
SPK'nın 67. Maddesi ve Anayasa'nın 69. Maddesi, partilerin "ticari faaliyette bulunamayacağını" hükme bağlıyor. AK Parti ve ona destek veren MHP'nin TBMM'deki sandalye sayısı Anayasa değişikliğine olanak tanımadığı için sorunun SPK ile çözülmesi değerlendiriliyor.
Geçmişte ne olmuştu?
1953'te Demokrat Parti iktidarı da İş Bankası hisselerini "kamulaştırdı." Adnan Menderes hükümeti döneminde çıkarılan yasayla CHP'nin mallarına el konulurken, İş Bankası hisseleri de Hazine'ye devredildi. Yasa 10 yıl sonra, 1963'te Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi, hisseler CHP'ye geri döndü.
Hisseler ikinci kez ise 12 Eylül 1980'deki askeri darbe sonrası Hazine'ye geçti. Darbenin ardından tüm siyasi partiler gibi CHP de kapatıldı. Partinin tüm malvarlıkları gibi, İş Bankası hisseleri de Hazine'ye devredildi. Sivil siyasete dönülmesinin ardından CHP'nin de yeniden açılmasıyla, AYM'ye yapılan başvuru doğrultusunda hisseler CHP'ye iade edildi.
Kaynak: Her Taraf
