Suriye ile İsrail, 25 yıl sonra ABD'nin arabuluculuğunda görüştü. Axios'un haberine göre, İsrailli ve Suriyeli üst düzey yetkililer perşembe günü Paris'te dört saatlik bir görüşme gerçekleştirdi.
Trump'ın Suriye özel temsilcisi Tom Barrack'ın aracılık ettiği bu toplantı, iki ülke arasındaki gerilimi azaltmaya yönelik atılan önemli bir adım oldu.
İki İsrailli yetkili, Paris'teki toplantıya İsrail tarafından Stratejik İşler Bakanı ve Netanyahu'nun yakın çalışma arkadaşı Ron Dermer'in, Suriye tarafından ise Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin katıldığını açıkladı.
Diplomatik temas
Bu görüşme, İsrail ve Suriye arasında 25 yılı aşkın bir süre sonra gerçekleşen en üst düzey resmi temas olarak tarihe geçti. Aynı zamanda geçen hafta Suriye'nin güneyindeki Süveyda kentinde yaşanan çatışmalar ve İsrail'in Şam'a yönelik saldırılarının ardından taraflar arasındaki ilk diplomasi teması oldu.
Son benzer temas 2000 yılında yaşanmıştı. O dönemde Başkan Clinton, İsrail Başbakanı Ehud Barak ve Suriye Dışişleri Bakanı Faruk Şara'yı iki ülke arasında barış anlaşması sağlama çabalarının parçası olarak Shepherdstown'da ağırlamıştı.
Toplantının hedefleri
İsrailli yetkililer, zirvenin amacının İsrail ve Suriye arasındaki ateşkesi korumak ve geçen haftaki gibi krizleri önlemek için Suriye'nin güneyiyle ilgili güvenlik anlaşmalarına varmak olduğunu belirtti.
Tom Barrack sosyal medya hesabında şu açıklamayı yaptı:
"Bu akşam Paris'te Suriyeliler ve İsraillilerle bir araya geldim. Amacımız diyalog ve gerilimin azaltılmasıydı ve tam da bunu başardık. Tüm taraflar bu çabaları sürdürme kararlılıklarını yinelediler."
Üst düzey bir İsrailli yetkili, İsrail hükümetinin Fransa'daki zirveden, sınırdaki güvenlik düzenlemelerinin ötesinde "Suriye'nin İsrail ile diplomatik adımlar atma konusunda daha istekli olmasını" umduğunu söyledi.
Gizli görüşmelerin ardından açık toplantı
Paris'teki bu yarı kamuya açık toplantı, İsrailli ve Suriyeli yetkililer arasında son birkaç ay içinde yapılan çok sayıda gizli toplantının ardından gerçekleşti.
İsrailli yetkililer, Esed rejiminin devrilmesinin ardından İsrail ile yeni Suriye yönetimini destekleyen Türkiye hükümetinin Suriye'de askeri çatışmasızlık konusunda görüşmeler yürüttüğünü açıkladı. Ayrıca Suriye hava sahasında çatışmaları önlemek için İsrail ordusu ile Türk ordusu arasında bir telefon hattı kurulduğunu belirttiler.
Bu görüşmeler sırasında MİT Başkanı İbrahim Kalın, İsrail Ulusal Güvenlik Danışmanı Tzahi Hanegbi'ye Suriyeli yetkilileri toplantılara davet etmeyi önerdi. İsrailli yetkililer bu teklifi kabul etti ve Hanegbi, Bakü'de Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ile birkaç kez görüştü.
Dermer'in görüşmelere katılımı
Son haftalarda Trump'ın Suriye temsilcisi Tom Barrack'ın normalleşmenin ilk adımı olacak İsrail-Suriye güvenlik anlaşmasına varma çabalarına daha fazla odaklanmasıyla İsrail Stratejik İşler Bakanı Dermer'in görüşmelere katılmasına karar verildi.
İsrailli yetkililer, Dermer'in Netanyahu hükümetinin Beyaz Saray ile ilişkilerinden sorumlu olduğunu söylüyor. İsrail'de varılan sonuca göre, Suriyelilerin normalleşmeye doğru ilerlemesi için ABD'nin teşviklerinin olması gerekiyor ve Dermer bu teşvikleri geliştirmekle görevlendirildi.
İlerlemek için güven artırıcı önlemler gerekiyor
Geçen hafta Süveyda'da yaşanan çatışmalar ve İsrail'in Suriye güvenlik güçlerini bombalamasının ardından Barrack, Dermer ve Şeybani ile üçlü toplantı yapmak için uygun zamanın geldiğine karar verdi.
İsrailli ve ABD'li yetkililer, Paris'teki toplantının bir ilk adım olduğunu belirtiyor ve ilerlemek için her iki tarafın da güven artırıcı önlemler alması gerektiğini vurguluyor.
Kaynak: rudav.net