El İnsan, Allahın yeryüzünü kendisine emanet ettiği, esma donanımlı eşref-ı mahlûkattır. Tabiatı itibariyle- kimileri buna ontoloji diyor- iyidir, diğer tüm yaratılanlar gibi. O zaman şöyle dememin bir sakıncası olmaz: İnsan iyi olmaz; zaten iyidir. Hz. Peygamberin beyanı buyurduğu üzere: İnsan İslam/ fıtrat üzere doğar. Sonra ebeveyni onu Hıristiyan, Yahudi veya mecusi yapar.
İnsan, Ontolojisi itibariyle “iyi” olunca, kötülük meselesinin arızi ve sonradan olduğu hükmüne de buradan varmış oluyoruz. Bu meyanda yaratılış itibariyle“kötü insan” yoktur; kötülüğü veya kötü davranışları tercih eden, onları kendine elbise kılan insanlar vardır, dememiz daha isabetli olur. Kitabı kerimde geçtiği üzere: Aksine kim de bir günah kazanır, sonra da günahları onu kuşatmışsa, işte bu kimseler ateş ehlidir ve orada sürekli kalacak olanlardır, bakara/ 81. Temiz elbisesine çamuru bulaştırıp o haliyle gezinen insan.
Bu iki paragrafı okuyan birisinin doğal olarak şu soruyu sorma hakkı vardır: İnsan ontolojik olarak iyi ise islamın veya imanın bu insana kazandırdığı fazladan ne olabilir iyilik adına? Ya da şöyle sorabilir: İnsan doğası gereği iyi ise dine ne gerek var?
İnsan ile mümin veya Müslümanın farkı nedir, sorusu da aynı amacı havidir. Küçük ve fakat hayati bir fark vardır, diye düşünüyorum. İman etmeden önceki insan, iyiliği kendinden; aklının ve tecrübelerinin bir sonucu olarak değerlendirir. O kendinin ve iyiliklerinin bizzat sahibi, var edicisi vehmindedir.
O halde Mümin vehimden azade olmuş insandır; iyiliğin kaynağı ve sahibi olarak Allahı bilir ve her iyi davranışı O’na atfeder. İman güven olduğu veçhiyle mümin Allaha güvenen insandır; kötülük yapması veya kötü eylemlerde bulunması istinai bir durum arz eder. Bunun bir başka ifadesi ise; Mümin kötü olmaz; zira o, El İnsan doğasında düşüncenin, fiillerin ve gayenin yönünü Allaha raci kılar.
İnsan iyidir; zorunlu olarak iyilik yapar, iyiliği yaşar. Mümin iyidir; imanının gereği iyiliği yaşar. Değilse O iman değildir: De ki, eğer mümin iseniz, İMANINIZ size kötü şey emrediyor. Bakara/93 iman kötüyü emretmez; mümin kötülük yapmaz…
