İktidarın nimetlerinden yararlanmak, menfaat sağlamak, bürokraside bir yer edinmek ile ahlak arasında kalan insanların genellikle ahlak kurallarını ihmal edip görmezden geldiklerine sıklıkla tanık olunuyor. Bu tutum, içerikten ve ahlaktan yoksun biçimsel bir dindarlığa işaret ediyor. Bu durum günümüz dünyasının en önemli sorunları arasında yer almaktadır.
Dindar kesimde yaşanan yozlaşma her alanda kendini gösteriyor. Bu zaaf sorunlu bir dindarlık üretiyor. Temel ibadetler başka amaçlar için araçsallaştırılıyor. Araçsallaştırılan ibadetin en önemli sonucu ibadetin içeriğinin boşalmasıdır. Bu tutum özellikle örtünme alanında kendini göstermektedir. İslam’da örtünme bir iffet, ahlak ve güzellik, işaretidir. Ancak günümüzde örtünme aslı anlamından uzaklaşarak diğer günahları, ahlaksızlığı ve yolsuzluğu örten bir araca dönüştü. Ortaya çıkan biçimsel dindarlık irfani, içeriği teslim aldı. Yaşadığımız süreç, gösterişçi biçimsel dindarlığın, içeriğe, irfana galip gelmesini resmediyor. Böyle ibadetler içeriği boşalmış formlara dönüşüyor. Günümüzde yaşanan niteliksizleşme ve sıradanlaşmanın altında yatan en önemli neden dindarlığın içinin boşalmasıdır.
İnsanı dini araçsallaştırmak ve istismar etmekten kurtaracak en önemli barınak ahlaktır. Son dönemlerde yaşananlar dini anlama ve yaşama konusunda ahlakın ne denli önemli olduğunu bize göstermiştir. Ahlaktan uzaklaşan dindarlık çelişkili bir davranış formu üretmektedir.
Dinin özellikle toplumsal hayatla ilgili yönünde ahlakın ihmal edilmesi, sonuçta sorunlu bir dindarlık üretmektedir. Üretilen dindarlık, insanların ahlaki kalitesini düşürdüğü gibi, toplumda din ve dindarlara karşı bir olumsuz tutumu da beslemektedir.
Ahlaktan uzaklaşan dindarlığın ötekini etkileme potansiyeli oldukça düşüktür. Ahlak, toplumsal hayatta bizi var eden en önemli özelliktir. Kuşku yok ki, bütün ibadetlerin amacı, insanı içsel ve dışsal kötülüklerin baskısından kurtararak özgürleştirmektir.
İbadetin en önemli amacı Allah’ın rızasını kazanmaktır. Bu amacın görmezden gelinerek ihmal edilmesi, dinin araçsallaştırılmasının önünü ardına kadar açar. Böylece ibadetlerinde duyarlı davranan ancak toplumsal görevlerini ihmal eden sorunlu bir dindarlık üremektedir.
Hz. Peygamber’in “Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim” hadisi, dinin gönderiliş amacı hakkında bilgi vericidir. Çünkü insan salt canlı bir varlık değildir; aynı zamanda eylemde bulunan bir varlıktır. İnsanı diğer canlılardan ayıran en önemli özellikler düşünme ve ahlaktır.
Ahlakı ihmal eden dindarlık, hem başlı başına bir sorun alanıdır, hem de toplumun gözünde dinin ve dindarın değer kaybetmesini sağlayan en önemli nedendir. Muhalefette, imkan yokken, hak kaybına uğramışken adalet talep edenlerin iktidara geldiğinde, imkanlar ellerine geçtiğinde, muktedir olduğunda itiraz ettiklerini yapmaları büyük çelişkidir. Dindarlar yaptıkları adaletsizlikleri, başkaları yapıyor diye normalleştiremezler.
Hemen, şimdi, bugünden başlayarak, yeniden inanmayı denemek gerekir. Öyle görülüyor ki, dindarlar sorunlu bir iktidar deneyimi yaşadılar. Yeniden vicdanı harekete geçirmek gerekir. Dindarların kaybettikleri güveni yeniden tesis etmeleri için, ahlaklarını düzeltmeleri gerekmektedir. İbadetlerin amacı ahlaklı bir insan yaratmaktır.
Ahlakı ihmal edilebilir bir alan olarak gören dindarlığın insanları etkilemesi mümkün değildir.
Kaynak: Farklı Bakış
