Reklam Görüntülerine Tıklayarak Kitap Siparişi Verebilirsiniz


F. Yılmaz ALTUNÖZ


AYASOFYA YALNIZCA CAMİ DEĞİL

F. Yılmaz ALTUNÖZ'ün yazısı;


 

Camii, Kilise, Sinagog ve müze. Camii, kilise ve sinagogun ortak noktası vardır. O da ibadet. Birer dini kurumlardır. Peki müze? Müzenin ibadet alanları ile bir ilgisi var mıdır? Öncelikle yoktur. Çünkü müzelerde dinlere ait ibadet amaçlı davranış söz konusu değildir. Sözel ve görsel olarak Allah hatırlatılmaz. Müzeler seküler bir alandır. Özellikle modern dönemlerde inşa edilen müzeler bu felsefe üzerine kurgulanmışlardır. Bu açıdan bakıldığında bir ibadet yerinin müzeye çevrilmesi; seküler anlayışın dine tahakkümü olarak değerlendirilmelidir. Bu hal Sartre’nin, Nietzsche’nin hayat tasavvurunun bir yansımasıdır.     

Ayasofya yalnızca bir cami/mescid değil; mescidin ve caminin felsefesini taşıyan ve sunan bir mekandır. Her mekan ya da cami/mescid olarak yapılan bina; mescid ve cami felsefesini içerisinde taşımaz. Yapıların bu felsefeyi taşıması için; kuruluş niyet ve gayeleri çok önem arz eder.

Kur’an-ı Kerim mescidleri ikiye ayırır. Birincisi Takva Mescidleri. İkincisi Dırar (zarar)  Mescidleri. Zararlı mescid tanımı biraz ilginç gelebilir. Ama Kur’an bundan söz eder. “Bir de şunlar var ki, zararlı eylemler gerçekleştirmek, inkârcılıklarını pekiştirmek, müminlerin arasına ayrılık sokmak ve daha önce Allah ve resulüne savaş açmış kişi lehine fırsat kollamak üzere bir mescid yapmışlardır. "Amacımız sadece iyi bir şey yapmaktı" diye de yemin edecekler. Allah şahit, onlar kesinkes yalancıdırlar. Orada asla namaza durma! Daha ilk günden takvâ temeli üzerine kurulan mescid ise namaz kılman için elbette daha uygundur; burada gerçekten arınmak isteyen adamlar vardır. Allah da arınmaya çalışanları sever.” Mesidler/camilerin tevhid, adalet ve özgürlüğe ev sahipliği yapması; onlara takva mescidleri unvanını kazandırır.

Ayasofya’nın inşası kilise olarak -içerisinde şirk barındırsa da- ibadet amaçlıdır. Ve İstanbul’un fethi ile birlikte yine -tevhid eksenli- ibadet amaçlı olarak camiye çevrilmiştir. Aslında İslami düşüncede ibadet etmek için; Yahudilik ve Hıristiyanlıkta olduğu üzere sinagog ve kilise gibi özel alanlar şart değildir. İslam bağlılarına yeryüzünü mescid kılmıştır. Ancak İslami inancın/felsefenin var oluş ve gayesinin görünürlüğünü sağlamak üzere mescidler inşa edilmişlerdir.

Kabe, Mescid-i Aksa, Mesid-i Nebevi ve diğer mescidler; Ayasofya Müslümanlara ve muhataplarına bir şey söyler; vahyin yönetiminde ve kontrolünde bir hayat tarzının karargahıdır mescidler. Ayasofya gibi özellikle cihad, tarih, kültür ve inançla yoğrulmuş, bir misyon yüklenmiş camiler/mescidler; yalnızca cami değil secde eksenli bir yaşamın yeryüzüne sunulduğu mekanlardır.

Ayrıca; Ayasofya’nın yeniden cami yapılması; inancın, tarihin, hukukun ve kültürün beraberinde getirdiği zorunluluğun sonucudur.

 

 

Uyarı! Yapmış olduğunuz yorumlar incelendikten sonra onaylanacaktır onaylandıktan sonra gözükecektir


Resimlere Tıklayarak Kitap Satın Alabilirsiniz

YAZARLAR