Suudilerin Amerika´da ne kadar parası var? Dünyada belki en çok sorulan veya spekülasyonu yapılan soru budur. Soru o kadar merak uyandıran bir gizemin arkasında saklıdır ki, çoğu kişi Amerika´yı Amerika yapanın Suudi parası olduğuna inanır.
Amerika´daki Suudi petrodolarları ilk kez 2016 yılının Nisan ayında tüm dünyanın yoğun ilgisini çekti. Bu ilgiyi tetikleyen, Obama yönetiminin Kongre´ye sunduğu bir tasarıydı. Obama yönetiminin, 11 Eylül mağdurlarına yabancı ülkelere tazminat dâvâsı açma hakkı veren kanun tasarısı karşısınd, Suudi yönetimi Amerika´daki 750 milyar dolarlık varlıklarını geri çekme tehdidinde bulundu.
Bunun üzerine Amerikan kamuoyunda Suudilerin Amerika´da ne kadar parası olduğu tartışması başladı. Ama ne kimse bu konuda Kongre´ye herhangi bir araştırma önergesi verdi, ne de kamuoyuna açıklayıcı bir bilgi sunuldu. Bizdeki MİT tırları olayında olduğu gibi, içerden dışarıya bu konuyu ifşa eden bir belge de sızmadı. Çünkü konu ülke çıkarlarını ilgilendiren üst seviyede bir devlet ve ülke sırrı sayıldı.
Borç veren ülkeler sıralaması
Suudilerin ?paramızı çekeriz? şantajının sürmesi üzerine ABD Hazine Bakanlığı, kırk yıllık bir gizeme son vererek, Suudilerin ABD´deki borç senetlerini 123 milyar dolar olarak açıkladı. Bu verilere göre Suudi Arabistan Amerika´ya borç veren ülkeler listesinde 13. sıradaydı. Ama bunlar ülkeler nezdindeki resmi verilerdi. Kişiler düzeyinde kamuoyuna yansıyan bir açıklama olmadı.
Bu sınırtlar içinde dahi, Hazine´nin açıklaması yine de tatmin edici bulunmadı. Çünkü pek çok kaynak Suudilerin ABD´de sahip olduğu borç senedi miktarının daha fazla olduğunu belirtiyordu. Bu görüşü ileri sürenler, açıklamanın yapıldığı tarihte (Nisan 2016) Suudi Merkez Bankası´nın sahip olduğu rezervin 587 milyar dolar olarak açıklandığına; bu rezervin büyük kısmının ABD Hazinesi ve yatırım portföylerinde değerlendirildiğine dikkat çekiyordu.
Net rakam belirtilmemekle birlikte, gayri resmi kaynaklara göre Suudilerin Amerika´daki varlıklarının 750 milyar dolar ile 2 trilyon dolar arasında değiştiği söyleniyor. Bu sermaye de yatırım açısından büyük çeşitlilik göstermekte. Büyük kısmı hazine ve tahvil piyasalarında. Ancak sanayi, petrokimya, enerji, tekstil, makine ve hizmetler sektörlerinde olduğu gibi, ileri teknoloji ve finans şirketlerinde de milyar dolarlarla ifade edilen Suudi sermayesi var.
Paralarını çekerlerse ne olur?
Suudiler Amerika´daki paralarını çekerlerse Amerika ekonomisi çöker mi? Bu soru da spekülasyonu en çok yapılan mevzuların başında geliyor.
Amerika´nın toplam dış borç tutarı 18 trilyon. Dış borç senetlerinin 1.3 trilyon doları Çinlilerin elinde. Suudi Arabistan ise belirttiğim gibi 123 milyar dolarla 13. sırada. ABD tahvil piyasası ise yıllık 37 trilyon dolar. Tahvil piyasasına ilişkin, kişi ve ülkeler bazında net bir istatistik yok. Ancak Suudi sermayesinin büyük bölümünün...
