Irak Kürdistan’ı içinde yer alan Hewraman, kadınlara karşı şiddetin gösterilmediği, suçun işlenmediği, kendilerine gereken değerin verildiği ve konuyla ilgili olumsuz şikâyetlerin olmadığı hemen hemen tek bölgedir. Herkes, bu dünyada akılcı bir biçimde yaşadığını sanmakta ve bu nedenle de ruhani ve rahmani cepheden yoksun tarzda kadını ya ticari bir reklam ve şehvet aracı olarak kullanmakta ya da kendi emir ve duygularına itaat edip bunları yerine getirmediğinden, ona karşı şiddet kullanarak kadının canına kıymaktadır.
Hewraman, Irak/Halepçe vilayetinin kuzey kesiminde, doğası ve güzellikleriyle adeta cennetten bir parçadır. İran ile sınırı olan bu bölge, Süleymaniye şehrinden aşağı yukarı 100 kilometre uzaklıkta ve bu ilin Güney-Doğusundan yer almaktadır.
Hewraman, Bîyare nahiyesi, Tewêle kazası ile 50 köyden oluşan ve nüfusu yaklaşık 10.000 civarında olduğu tahmin edilen çok sakin, asude ve huzurun şemsiyesi altında mutluluğun tadını çıkaran kadın için cennetten bir parçadır bu bölge.
Halepçe bölgesinde, Batı tarzı bir takım oluşumlar bulunmaktadır. Bunlar, insan hakları ve kadın savunuculuğu gibi oldukça farklı isimler altında faaliyet gösterdikleri gözlemlenmektedir. İnsan Hakları Kurumuna bağlı Kadınlara Karşı Şiddet Bürosu’nun verilerine göre, son 40 yıl boyunca Hewraman’da kadınlara karşı şiddete dair tek bir dava ve şikâyet olmamıştır. Hatta bu bölgede kadınlara karşı şiddetin uygulandığına dair tek bir duyum dahi alınmamıştır.
Tamamen insani duygularla kurulan Halepçe İnsan Hakları Bürosu sorumlusu Gulistan Ahmed, kendisiyle yapılan bir röportajda, Nîqaş’a yaptığı açıklamada: “ Hewraman Bölgesinde kadınlara karşı şiddete dair tek bir dava açılmamış ve bizim, bölgede yaptığımız araştırmalarda, şiddete dair hiç bir belirtiye de rastlanılmamıştır” diyor.
Gulistan Ahmed, bunun nedenini: “Bölge halkının eğitimli, kadınlara karşı saygılı olmaları ve bölge ikliminin insanları rahat ve kendilerine karşı güvenli olmalarını ” bağlıyor. Bundan dolayı Hewraman Kürdistan’ın Güneyindeki tüm bölgelerden farklı bir konumdadır ve adeta Cennetten bir köşedir kadınlar için…
Sadece kadınlara karşı şiddet değil, Kürdistan’ın diğer bölgelerinde var olan bazı gelenek ve toplumsal belirtiler de Hewraman’da yoktur. Örneğin beşik kertmesi yok… Kadını tutsak eden bir gelenek yok… Kadınları kendi rızaları dışında zorla evlendirme yok… Başlık parası yok. Çok eşlilik Hewraman’da hemen hemen hiç yok…
Hewraman Bölgesinde, konuyla ilgili bazı araştırma, istatistik ve röportajlar yapılmıştır. Uzun yıllardan beri evli olan 54 yaşındaki Şîrîn Saîd, yaptığı açıklamada: “ Ne kendi evinde ne de tanığı ailelerde, kadınlara karşı şiddet olayına tanık olmadım” şeklindeki ifadesiyle bu duruma açıklık getirmiştir. Şîrîn Saîd, açıklamasının devamında ise “Doğrudur, hiç bir aile sorunsuz değildir, fakat bu sorunlar şiddet boyutuna ulaşmamıştır” demiştir.
Hewraman bölgesindeki bu duruma ilişkin ve konuyla ilgili olarak sosyal alanda uzman ve akademisyenler, bir dizi açıklamalarda bulunmuşlardır. Bunlar: “Hewraman halkı cesur, kendilerine güvenen, aydın ve anlayışlıdırlar. Kızlarını belirli bir yaşa ve kendilerine karşı güvenleri olmadığı sürece evlendirmezler. Bu ise, ailelerde şiddet olayının meydana gelmemesi için iyi bir dayanaktır” şeklindeki açıklamalarıyla konuyu aydınlatmış ve bu duruma ayna tutmuşlardır.
Bir araştırmacı ve bölgenin nabzını iyi tutan Aso Zagrosi’nin aktardığı ve verdiği bilgilere bakılırsa, Hawkar Rehim adında, sosyal alanda uzman bir sosyoloğun gözlem ve tespitlerine göre: “Kürdistan’daki tüm istatistik ve verilere baktığımız zaman, şiddetin esas sebebi, eşlerin ayrılması, ailelerin dağılması, kadın ve erkek arasındaki uyumsuzluktur- ki bunların birçoğu 18 yaşın altında ve reşit olmayanlardır-” der ve devamında da: “Hewraman bölgesinde bunlar çok ender görülüyor” yargısına varır.
Kürdistan Bölgesinde Kadınlara Karşı Şiddet Genel Yönetimi’nin istatistiklerine göre, öldürme, yakma ve cinsel şiddete dair Erbil (Hewlêr), Süleymaniye ve Duhok’ta birçok olay yaşanmasına, bunların şikâyet konusu yapılmasına, mahkemeler tarafından, bazen de ilkel ve yerel aşiret gelenekleri çerçevesinde cezalandırılmasına karşın, Hewraman’da bu tür olayların hiç yaşanmaması, olukça ilginç, dikkat çekici ve dersler çıkarılacak niteliktedir.
Demek oluyor ki insanlık, yine de özünde ve bünyesinde güzellikleri barındıran, yaşayan ve yaşatacak İlahi bir cevheri taşımaktadır. Her zaman da böyle olmuştur. İnsanoğlu, kaderinde ve ruhunda, gizli genlere sahip olmuş, bunları taşımasından ötürü güzel ve mutluluk verici eylemlerde bulunmayı da zaman zaman becermiştir…
