Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, devlet televizyonuna konuştu. “El Bağdadi’nin yok edilmesi konusunda Amerikan kurumlarıyla hiçbir temasımız olmadı. Daha da önemlisi, bu operasyonun gerçekten olup olmadığını bilmiyoruz.” diyen Esad, ABD’nin henüz IŞİD liderinin öldüğüne dair hiçbir delil sunmadığını belirterek “Suriye’nin ABD’ye bu konuda yardımcı olduğu konusunda ise haberlerden öğrendik.” dedi.
Terör ideolojisi yaşadığı sürece Bağdadi ve diğer militanların ölümünün hiçbir şey değiştirmeyeceğinin altını çizen Esad, Rusya’nın, Suriye’nin bağımsızlığı ve toprak bütünlüğünün korunması prensibine bağlı kaldığını dile getirerek “Soçi mutabakatı, Türkiye’yi durdurdu ve ABD müdahalesinin yolunu tıkadı.” diye konuştu.
Rusya’nın Suriye politikasının günümüzde gerçeklilikle bağlantılı olduğunu anlatan Esad, “Rusya-Türkiye anlaşması daimi değil geçici nitelik taşıyor. Bizler, nihai ve stratejik hedefleri taktikten ayırt etmeliyiz.” dedi. Rusya’nın, Türkiye-ABD anlaşmasının bir parçası olmadığını kaydeden Esad, “Rusya’nın yaptığı anlaşmalar her zaman açık, Rusya’nın politikasında gizli hiçbir şey yok ve bu bizim için çok olumlu.” diye ekledi.
İdlib’deki militanların, Türkiye’ye gitmemeleri durumunda iki yolu kaldığını dile getiren Esad, “İlki, silah teslim etmek ve uzlaşı programına uygun olarak rehabilitasyondan geçmek. İkinci yol savaş. Başka seçenek yok, ne bizim ne de onların. Sadece bu iki seçenek.” şeklinde konuştu.
Türkiye ile temaslara ilişkin ise Esad, şunları söyledi:
(Erdoğan ile görüşme konusunda) Ne hissedeceğimi soruyorsanız, ben kişisel olarak, Erdoğan’ın grubundan ya da onun ideolojisini temsil eden biriyle el sıkışmak zorunda kalırsam, böyle bir toplantıdan onur duymazdım. Ancak ulusların çıkarları söz konusu olduğunda, kişisel duygularımızı bir kenara bırakmalıyız. Eğer bir araya gelmek sonuç verecekse, ulusların çıkarları için her şeyin yapılması gerektiğini söyleyebilirim.
Bu, devlet sorumluluğudur. Türkler için koşullar değişmediği sürece, bir görüşmenin sonuç vereceğini zannetmiyorum. Erdoğan ve destekçileri fırsatçı oldukları için, fırsatçı bir organizasyona ve fırsatçı bir ideolojiye bağlı oldukları için, sonuçları değişen koşullara göre oluşturacaklardır. Baskı altında olduklarında, iç ve dış koşullarına ya da Suriye’deki başarısızlıklarına bağlı olarak, sonuç geliştirebilirler.
Türkiye ile askeri düzeyde görüşüyoruz. Keseb’de muhtemelen iki veya üç toplantı yapıldı ve Rusya’da bir veya daha fazla toplantı yapıldı. Sayıyı tam olarak hatırlamıyorum, zira son iki yılda meydana geldiler. Ancak gerçek bir sonuç olmadı. En azından Astana’da kararlaştırılan İdlib’in silahtan arındırılmış bölgesinden çekilme ile ilgili bir çözüme ulaşmayı bekliyorduk. Bu yaşanmadı.
Bizim için İsrail ile onlar (Türkiye) arasındaki fark, (İsrail’in) devlet olarak varlığını tanımıyor oluşumuzdur. Biz İsrail halkının varlığını tanımıyoruz. Milattan birkaç yüzyıl önce var olan İsrail halkından başka bir İsrail halkı yoktur. Şimdi onlar, gelip toprak işgal eden ve insanlarını yerlerinden eden diasporadır. Türk halkı ise vardır ve bizim komşularımızdır. İyi-kötü bir tarihimiz var. Türkiye bir devlet olarak vardır ve bizim komşu ülkemizdir.
Türkiye var olmaya devam edecektir ve Türkler de kardeşçe bir halk olarak kalmalıdır. Erdoğan başta Suriye halkına düşmanlık yaratmak için Türk halkını arkasına alabileceğini zannetti ancak eli boş döndü. Bakış açımızın böyle olmaması konusunda dikkatli olmak zorundayız. Şunu tekrar vurguluyorum, bazı insanlar, siyasi güçler değil, Türk ordusu ve güvenlik kuruluşları Erdoğan’a karşılar. Bizi onlarla görüşmeye iten sebep de buydu.
Rus ve İranlı dostlarımızla yaptığımız görüşmelerin de konusu buydu. ‘Evet, sizi savunuyoruz ancak en nihayetinde bu meselenin asıl sahipleri sizlersiniz’ dediler. Bu doğru, topraklar bizim ve mesele de bizim, dolayısıyla herhangi bir sonuç ummasak da onlarla doğrudan görüşme düzenleme gibi bir görevimiz var. Belki sonuç elde edebileceğimiz günler de gelecektir, başta Türkiye’nin iç durumundakiler olmak üzere, dünyadaki ve Suriye’deki değişiklilerle birlikte.”
Diğer yandan Esad, ülkesinin nihai amacının, ABD askerlerinin çekilmesinden sonra Suriye’nin kuzeyindeki Kürtlerin kontrol ettiği bölgeler üzerindeki otoriteyi geri kazanmak olduğunu söyledi. Esad, bunun kademeli olarak gerçekleşeceğini dile getirdi.
