İndependent Türkçe'den Abdülhakim Güaydın'ın "konuya dair" haberi...
Suriye'de Mart 2011'de barışçıl halk gösteriyle başlayan ve devlet müdahalesiyle başlayan iç savaş 11'inci yılında.
Bu süre içinde milyonlarca kişinin mülteci konumuna düştü. Yüzbinlerce kişi de iç savaşta hayatını kaybetti.
Ülkede istikrarın sağlanması ve yeni bir anayasanın yapılması için birçok görüşme yapıldı, ancak mutabakat sağlanmadı.
Henüz bir mutabakat sağlanmadan Suriye'de 26 Mayıs'ta üç adayın yarıştığı "tartışmalı" devlet başkanlığı seçimi yapıldı.
Beşşar Esad'ın yüzde 95,1'ini alarak tekrar devlet başkanlığını kazandığı seçimde katılım oranının yüzde 87,64 olduğu iddia edildi.
Ülkenin birçok noktasında sandık kurulamazken, sadece Şam rejiminin kontrolü altındaki bölgelerde seçim gerçekleştirildi.
Sandık başına gitmeyen yerlerin başında İdlib ve Türkiye'nin kontrolünü sağladığı Zeytin Dalı Hareketı, Barış Pınarı Harekatı ve Fırat Kalkanı Harekatı bölgeleri yer aldı.
Özellikle Suriyeli Kürtlerin denetimi altında yer alan ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Bölgesi (Rojava) olarak adlandırılan geniş bir alanda da seçim yapılamadığı gibi sandıkların kurulmasına izin verilmedi.
Çünkü Kuzey ve Doğu Özerk Yönetimi, daha önce olduğu gibi Şam rejiminden bağımsız seçim yapmak istiyor.
Devlet Başkanlığı seçimine katılmayan Suriyeli Kürtlerin tavrı merak ediliyor / Fotoğraf: Twitter
Nitekim ana omurgasını Türkiye'nin terör örgütü olarak gördüğü YPG'nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri yöneticisi Mazlum Abdi, daha önce yayımladığı mesajda, önceliklerinin seçimleri gerçekleştirmek olduğunu iddia etmişti.
Abdi, "2020 yılı dünya için zorluklar ve kriz yılı oldu. Bu vesilesiyle başta halkımıza, şehit ailelerine ve insanlığa sağlık, istikrar ve barış diliyorum. Yeni yılda önceliğimiz barış için çalışmak, kurumlarımızı güçlendirmek ve seçimleri gerçekleştirmektir" mesajını paylaşmıştı.
"Çatışmalardan dolayı seçimde gecikme yaşandı"
Suriyeli Kürtlerin devlet başkanlığı seçimine katılmaması "farklı plan ve hesapları var" yorumlarına neden oldu.
Demokratik Birlik Partisi (PYD) Başkanlık Konseyi Üyesi Foza Yusuf, konuyla ilgili Independent Türkçe'nin sorularını yanıtladı.
Daha önce yapılan yerlerde seçimin tekrarlanması gerektiğini kaydeden Yusuf, Serekaniye (Resulayn) ve Gire Spi'deki (Tel Abyad) çatışmalardan dolayı seçimin yapılmasında gecikme yaşandığını söyledi.
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile 2017'den sonra IŞİD'in elinden kurtarılan bölgelerin olağanüstü şartlarda kurulduğunu hatırlatan Yusuf, "Halkın istediği bir yönetimin oluşması için seçimin yapılması şarttır. Çünkü seçim demokrasinin olmazsa olmazıdır. Şahsi kanaatime göre bunun olması için şimdi de imkan var. Yapılacak seçim Rojava yönetimini daha da güçlendirecektir" dedi.
Foza Yusuf / Fotoğraf: Reuters
"Son seçim, sorunların devamından başka işe yaramaz"
Şam rejiminin olumlu adım atmaması nedeniyle Rojava bölgesinde seçim sandıklarının kurulmadığını aktaran Yusuf, "Öncelikle demokrasinin esasları üzerinde bir anlaşmanın sağlanması gerekliydi. Rejim hiçbir adım atmadığı gibi her şeyin eskisi olmasını istiyor. Bunun kabul edilmesi mümkün değil. Yapılan seçimin demokrasiyle bağdaşır hiçbir yanı olmadığı gibi Suriye halkına hiçbir faydası da yok" diye konuştu.
Ülkenin merkezi otoriteden uzak demokratik yeni bir anayasa ihtiyacı olduğunu ifade eden Yusuf, son seçimin sorunları devam ettirmekten başka bir işe yaramadığını savundu.
"Artık ölüm politikalarının sonu gelmeli"
Seçimin bir değişiklik yaratmayacağı ve eski rejimin devamı olduğu için halk tarafından boykot edildiğini kaydeden Yusuf, "Halk bu ve benzeri seçime itibar etmedi, etmez. Halkın protestosu sağlam temellere dayalı bir sistemin kurulması gerektiği bir kez daha ortaya koydu. Artık ölüm politikaların sonu gelmeli" değerlendirmesinde bulundu.
Yusuf, "Rojava ile rejim arasında müzakereler devam ediyor mu? Taraflar arasında iletişim var mı?" sorusuna şu yanıtı verdi:
"Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile Şam rejimi arasında Kamışlı, Haseke ve Şehba gibi ortak idare edilen bölgelerde günlük sorunların çözümü için bazen iletişim oluyor. Çünkü her iki taraf da sorunlarla ilgilenmek zorunda. Bunun dışında müzakere yok. Günübirlik sorunların çözümü dışında herhangi bir ilişki veya iletişim yok diyebiliriz."
Henüz bir mutabakat sağlanmadan Suriye’de 26 Mayıs’ta üç adayın yarıştığı “tartışmalı” devlet başkanlığı seçimi yapıldı / Fotoğraf: ReutersHe
Suriye'de Devlet Başkanlığı seçimi
26 Mayıs'ta Suriye'de Beşşar Esad'ın kontrolü altındaki bölgelerde "başkanlık" seçimi yapıldı.
Esad eşi Esma ile birlikte oyunu olayların ilk olarak çıktığı Dera'da kullandı.
Beşşar Esad, bir gün sonra zaferini ilan ederken rakibi Meri, Türkiye'yi suçladı.
Meri, Türkiye'nin kontrolü altındaki bölgelerde seçime izin verilmemesinin yanlış olduğunu savundu.
Benzer bir eleştiri de Kürtlere yönelik yapıldı. Suriye'deki seçimler bu nedenle tartışmalar yol açtı.
Bazı stratejistler, bu durumu ülkenin üçe bölünmesi olarak yorumladı.
Dünyanın birçok ülkesinde seçimlere yönelik eleştiriler sürerken Rusya yönetimi ise seçimden dolayı Esad'ı övdü.
