Danıştay’ın 2 Temmuz’da vereceği Ayasofya kararına günler kala Türk Tarih Kurumu eski Başkanı Yusuf Halaçoğlu’ndan çarpıcı açıklamalar geldi. Yeni Şafak’a konuşan Halaçoğlu, Ayasofya’nın sahte belge ve imza ile camiden müzeye çevrildiğini söyledi. Halaçoğlu, Ayasofya’yı müzeye çeviren kararnamedeki imzanın Atatürk’e ait olmadığını, Resmi Gazete’de yayınlanmadığını, 1948 yılında ilk kararname ile çelişen başka bir kararname ortaya çıktığını aktardı. İşte Halaçoğlu’nun açıklamalarından satır başları:
Resmi Gazete!de yayınlandığı iddia edilen belge.
İLK KARŞI ÇIKAN ALMAN PROFESÖR
1931 yılında ABD’li Thomas Whittemore Türkiye’ye gelerek, Ayasofya’da bulunan mozaiklerin çıkarılması için izin istedi. 1932 yılında Milli Eğitim Bakanı Abidin Özmen tarafından 9 kişilik bir komisyon kuruldu. İstanbul Müzeler Müdürü Aziz Ogan, Tahsin Öz, Osman Ferit Bey bir de Alman Profesör Erkhard Ungar vardı. Bunlar bir rapor hazırladılar. Raporda şu tavsiyelerde bulundular. Caminin müze haline getirilmesi için Thomas’ın çalışmaları bitirilmelidir. Dış kısımlar, kapı pencereler tamir edilmelidir dediler. Son cemaat mahallinin teşhir edilecek hale getirilmesini istediler. Bakın son cemaat mahalli diye vurguluyorlar. Camiye bitişik kimsesizler yurdunun yıkılmasını istediler. Aslında bu Fatih’in kurduğu medrese idi. Avlu tanzim edilerek açık müze yapılmalıdır. Caminin ibadet kısmı ileride tekrar ibadete kapatılarak müze haline getirilmelidir diyorlar. Son maddeye Alman Profesör Ungar karşı çıkıyor ve “Hayır cami olmalı kalmalıdır” diyor.
Yusuf Halaçoğlu
ATATÜRK DE TEPKİ GÖSTERDİ
Caminin kapatılması talebini Abidin Özmen’e soruyorlar. “Haddini aşmış bunlar. Biz hem müze hem ibadethane olmasını arzu ediyoruz” diyor. Dönemin İçişleri Bakanı Şükrü Kaya da rapordaki “Ayasofya tümüyle müze yapılmalı” ifadesine Mustafa Kemal’in tepki gösterdiğini ifade ediyor. “Ona sorduğumuzda olamaz böyle bir şey. Bizim hedefimiz böyle bir şey değil” diyor. Atatürk’ün 1935 yılında müzeyi gezdiğini söylüyorlar. Caminin içi değil avlu kısmı müze olarak açılıyor, Atatürk orayı geziyor. Hiçbir haberde binanın içini gezdi demiyor.
