“ABD Yüksek Mahkemesi’nin kürtajı anayasal hak olmaktan çıkaran son kararı “kültür savaşları”nda dönüm noktası oldu. Giderek derinleşen kutuplaşmanın Amerika’nın gelecekteki ‘yeni iç savaşı’nın zeminini oluşturduğuna dair karamsar görüşler dile getiriliyor.
ABD, hem kişi başına düşen silah sayısında, hem de ateşli silahlarla hayatlarını kaybeden insan sayısında Dünya’da ilk sırada yer alıyor. Son birkaç yıl içinde silah sahipliği sayısı daha da arttı. Sivil kişilerin elinde çok fazla silah birikti. 6 Ocak 2021’de Amerikan Kongresi’nin Trump yanlısı tuhaf post-modern gruplarca işgal edilmesiyse Demokratlar’ı çok ürküttü.
“Beyaz üstünlükçü” gruplarda yoğunlaşan silah sahipliği diğer etnik ve ideolojik gruplar arasında da yayılıyor. Böyle devam ederse, bir ‘iç savaş’ halinde taraflar yeteri kadar silah biriktirmiş olacaklar. ABD medyasında dile getirilen bir karamsar tablo bu. 2020’de “Siyah Hayatlar Değerlidir “gösterilerine karşıt grupların müdahalesi sonucunda 2 protestocunun vurularak öldürülmesi “iç savaş” uyarılarının pek de temelsiz olmadığının bir göstergesiydi.
ABD’de “Siyahîler”e, “Hispanikler”e, diğer etnik ve dini gruplara yönelik silahlı saldırıların yanı sıra yaşam tarzlarıyla ilgili tartışmalar da keskinleşiyor. Gelir ve servet dağılımındaki eşitsizlikte de ABD ilk sıralarda. Bütün bunlar Amerika’nın geleceğine dair belirsizlikleri artırıyor tabii. ‘Cinsiyet tartışmaları’ gibi “Kültür savaşları”nın konusu olan diğer bazı başlıkların da, “Katolik muhafazâkâr” yargıçların kontrol ettiği “Yüksek Mahkeme”ye taşınması ihtimalinden söz ediliyor. Bu yüzden Demokrat Senatör Elizabeth Warren “Yüksek Mahkeme”de yargıç sayısının artırılması gerektiğine dikkat çekti. Bunun olabilmesi için Demokratlar’ın Kasım seçimlerinde ABD Kongresi’nde tek başlarına yasa çıkarabilecek sayıyı elde etmeleri gerekiyor. Tahminler Demokratlar’ın bu sayıya ulaşabileceklerini öngörmüyor.
Halihazırda ABD Senatosu’nda sadece 2 Demokrat kürtaj karşıtı, 2 Cumhuriyetçi ise kürtaj yanlısı olarak biliniyor. Cumhuriyetçi Parti kürtaj karşıtı, Demokrat Parti ise kürtaj yanlısı parti haline geldi. Bu durum iki partinin ortak çözüm üzerinde uzlaşmasını imkânsız hale getiriyor.
Yüksek Mahkeme kararıyla kürtaj konusu Eyalet Yasama organlarına bırakılıyor. Hangi partinin yönettiğine bağlı olarak bazı eyaletler “kürtaj dostu”, bazı eyaletlerse “kürtaj karşıtı”. Yaşam tarzlarıyla ilgili birçok başlıkta da taraflar çok keskin şekilde farklılaşmış durumdalar. Dolayısıyla eyaletler, “kültür savaşları”nın cepheleri olacaklar. Amerikalılar’ın yarısı Mars’ta, diğer yarısı Jüpiter’de yaşıyor. Kitleler arasındaki üst-değer yapıştırıcılarsa giderek dağılıyor.
“Kovid salgını”na ilişkin önlemlerde de eyaletler farklı pozisyonlar aldılar. Demokratlar’ın yönettiği eyaletler daha katı sınırlamalara başvururken, Cumhuriyetçiler’in yönettiği eyaletler daha gevşek davrandılar. Katı sınırlamalı eyaletlerden gevşek uygulamalı eyaletlere “iş gücü” göçleri de yaşandı. Korunma kaygılarıyla tersi de yaşanmış olabilir. Şimdiyse kürtaj karşıtı eyaletlerden kürtaj yanlısı eyaletlere yönelik artan rağbetten söz ediliyor. Olağanüstü şartlar dışında kürtaja başvurmanın yasal suç olarak kabul edileceği eyaletlerden söz konusu şartların aranmadığı eyaletlere kaçış yaşanacak. Kürtaj karşıtı eyaletlerde kürtaj klinikleri kapanma eşiğindeydi. Yüksek Mahkeme kararı birçok eyalette benzer gelişmelere yol açacak.
ABD medyasına yansıyan bilgilere göre kürtaj yanlısı bir eyaletteki kliniklere kürtaj karşıtlarının müdahale etmemesi için güvenlik tedbirleri artırıldı. Federal destek ortadan kalktığı için kürtaj yanlısı eyaletler yeni klinikler, yeni uzman doktorlar ve yardımcı sağlık ekipleri sebebiyle büyük bir malî yükün altına girecek. Dolayısıyla Eyalet Yasama Meclisleri şiddetli tartışmalara sahne olacak. Bazı eyaletlerdeyse nüfus yapısı değişecek. Böylece bazı eyaletler tam kürtaj karşıtı, bazı eyaletlerse tam kürtaj yanlısı nüfusa sahip olacaklardır.
19. yüzyılın ortalarında Amerika,” tarımcı-köleci” Güney eyaletleriyle “köle karşıtı- sanayici” Kuzey eyaletleri arasında bölünmüştü. Çok sayıda Siyahî köleyse Kuzeydeki bazı eyaletlere kaçmıştı. Eyaletler arasındaki bölünme sonunda iç savaşa yol açmıştı. Şimdiyse benzer bir bölünme kürtaj ve diğer başlıklarda gerçekleşiyor. Yani, Amerika’nın işi hayli zor görünüyor.
